Boynumuz ve Boyun Sağlığı
Boyun omurgamız – servikal - ve ona destek sağlayan kas ve bağ dokuları, baş gibi ağır bir organımızı taşıma ve omuriliğin en önemli kısmını koruma işlevleri dışında çok yönlü hareket edebilen bir bölgemizdir. Bu taşıma özelliğinin yüzde yirmisi omurga tarafından, yüzde sekseni ise kaslar ve bağ dokusu tarafından yerine getirilir. Bu bakımdan sağlıklı bir omurga yapısı yanında, sağlıklı, güçlü bir kas yapısı da gereklidir.
Boynumuzun hareketli olması özellikle baş hareketleri ve görme duyusu ile de çok ilişkilidir. Boynumuz günlük yaşamda çok ciddi çekinceler altında kalabilir. Çoğu kişilerin yakınması aslında günlük yaşamda uygun olmayan boyun hareketleri sonucudur. Boynumuz “Lordoz” dediğimiz açıklığı arkaya bakan “C” şeklinde bir yapıdır. Bu eğrilik günlük yaşamda küçük travmalar ile düzleşebileceği gibi, omurganın dejeneratif değişiklikleri ile ileri yaşlarda da düz bir yapı haline gelebilir hatta öne doğru eğilerek kifoz-kambur bir biçim alabilir. Bu durum boyun ağrılarına yol açabilir.
Günlük yaşamımızda telefon, tablet, taşınabilir veya masa üstü bilgisayar gibi cihazları yoğun bir biçimde kullanmaktayız. Bunların kullanımı sırasında beden duruş biçiminin uygun olmaması bazı sorunlarıda beraberinde getirmektedir. Özellikle başımızı taşıyan, omuriliğin yanı sıra kollarımızı kontrol etmemize yardımcı olan sinir köklerinin yer aldığı boynumuz, baş ve boynun yanlış duruşundan ve bunu alışkanlık haline getirilmesinden dolayı olumsuz etkilenebilir. Başın öne eğilme derecesinin artmasıyla birlikte boynumuzun taşıdığı yük de göreceli olarak artmaktadır. Yüzümüz karşıya bakar konumda (0 derece) boynumuz 4,5 – 5,5 kg ağırlık taşırken, 45 derece öne eğilmekle 20 kg gibi ağır bir yükü taşımakta. Telefon , bilgisayar gibi aygıtların kullanılmasında bunların ekranlarının yüzümüze karşı tutulmasının çok büyük önemi vardır.
Boyun omurgamızda lordoz dediğimiz açıklığı arkaya bakan eğriliğin azalması ile boyun yapısının düzleşmesi ve giderek öne doğru eğilerek kamburlaşması kişilerin boyun omurları üzerinde baskı, gerilim ve hızlı yaşlanma spondiloz - dejenerasyonuna neden olur. Normalde insanlarda dış kulak deliğinden çekül doğrultusunda aşağıya çizilecek çizgi omuz ortasından geçer. Başın öne doğru gittiği kişilerde bu çizgi omuzun önüne kayar. Hastalar özellikle kronik başağrıları, boyun ağrıları, omuz ağrıları, sırt ağrıları ile karşılaşabilirler. Sonuçta günlük duruş bozukluklarının düzeltilmesi, beden eğitimi ile aşılabilecek sorunlar tıbbi bir tedaviye gereksinim duymaktadır.
Boyun sağlığı için öneriler:
- Duruş bozukluğu çok önemlidir.
- Yatarken kullanılan yastık uygun yükseklikte olmalı, baş ve omuzlar aynı düzlemde olacak şekilde yastık omuzların altına kadar indirilmelidir. Yüksek yastık sakıncalıdır.
- Bilgisayar, tablet ve telefon ekranının yüzümüze karşıdan bakacak biçimde kullanılması gerekir.
- Düzenli egzersizler ile boyun kaslarının kuvvetlenmesi sağlanarak boyun kaslarının taşıyıcılığı güçlendirilebilir.
- Boyun yapısı ile omuz yapısını birlikte düşünmek gerekir. Bu nedenle; omuzda çanta taşımak, elinde ağır yük taşımak, telefonu omuz ve kulak arasında sıkıştırarak uzun süre konuşmak boyun – omuz yapısını bozabilir.
Boyun yapısının bozulması nelere yol açabilir?
- Boyun omurlarında dizilim bozukluğu, düzleşme ve öne doğru kamburluk
- Boyun omurlarında yaşlanma, dejenerasyon, spondiloz, kireçlenme
- Boyun omurlarının arasında yerleşen disklerde değişiklikler, dejenerasyon
- Boyun – omuz kaslarında hasar, sorunlar, hareket kısıtlılığı
- Bu süreç sonrası sinirler bası ve nörolojik kötüleşmeler